yine netflix'ten bir belgesel. konusu güzel ama bence işleyememişler. güya örneklerle falan gelmişler ama ben anlayamadım. belki 4-5 parça yemek karşısında izlemek ile ilgili olabilir ama yine de bunu da tahmin etmeleri gerekirdi. bir iki güzel bilgi var. gerisi belgeseli sunan şebek matematikçinin kel kafasını izlemek ile geçiyor. daha iyisini yapabilirlermiş. ucundan kıyısından biraz anlatmışlar ama meselenin özüne inmemişler. hayatta algoritmalar varmış. ne güzellermiş şeklinde izlenebilir. pek bir feyz alınamaz, işte arkada üç beş bilgi olsun. bedava olsun, hazır hazır gelsin şeklinde. tabii bir de netflix ağamıza bunları türkçe dublajlı verdiği için teşekkür ederiz. bu tarz belgesellerin zaten orjinal dilinde bir numara yok, gözümüzü yorduğumuza değmez.
--- spoiler ---
.öncelikle algoritma ile her şeyi çözemeyiz diyorlar. çok güzel bir betimleme, tamam iyi ama sonunda kendi kendine öğrenen algoritmalara geçiyorlar. buradan da terminatöre gideriz abi diyorlar ama hiç olacak gibi görünmüyor.
.kendi kendine öğrenen algoritmalarda mevzu sadece verinin çok detaylı olması, insanın bunu listeleyememesi gibi geldi bana. yine neyi nasıl öğreneceği (daha doğrusu listeleyeceğini) insan söylüyor. tam olarak insan öğrenmesinin taklidi sayılmaz.
.mesela 10bin kişinin beğenilerine göre kendini geliştirmiş bir algoritma, dizi film listesinden beğendiklerini seçtiğinde diğerlerini ona göre listeliyor. buradan da mevzuyu anlıyoruz işte.
.bilginin sıralaması meselesi güzeldi. köpük ve grup muydu? öyle bir olay vardı. biri tek tek tüm birimleri birbirleri ile karşılaştırarak diziyor. diğeri önce grupluyor. sonra grupları dizip, aynılarını grupları dizmeye kullanıyor. böldüğü için katbekat hızlı yapmış oluyor.
.buradan da algoritmanın aynı zamanda hızının mühim olduğu meselesine geliyoruz. dama oyunundaki ihtimaller bile çok yüksek olduğu için dama oyununun algoritmasını çıkartamayız diyorlar. doğru ise ilginç bir bilgi ama tam olarak öyle dememiş olabilirler. tüm ihtimalleri değerlendirmek başka bir şey aslında.
.arıların sezgisel algoritmalarından bahsettiler ama matematikçi falan değiller arkadaş, burunları çok kuvvetli, duyularına göre hareket etmeleri, kısa yolu seçmelerini sağlıyor. bu bu kadar basit değil mi?
.seyyar satıcı problemi diyorlar buna, en kısa yolu bulduran algoritma hala tam olarak bulunmamış, birileri bir milyon dolar ödül vadetmiş. bulana ya da bulunmayacağını ispatlayana bir milyon dolar ödül benden demiş. güzel fikir aslında, her şeyi etkileyen temel taşlar olması açısından güzel.
.böbrek meselesi ya da çöpçatan sitelerindeki algoritmalar biraz saçma geldi. insanları tercihlerine göre dizip, erkeğin tercihini esas alıp, sonra üstüste gelenlerin diğer tercihine geçmesi şeklinde açıkladıkları bir şey. bununla karşımıza geçip çok mutlu evlilikler yapılıyor diyorlar ki külliyen yalandır. hiç zannetmiyorum.
--- spoiler ---