beleş bir netflix bulunca yemek vakti arkaya bir şeyler açayım dedimdi. bu belgesele denk geldim. ta mercan dede diye bir tipin popüler olduğu zamanlardan kalma bir belgesel. dünya farklı bir modda, daha ışid falan yok. suriyeye girilmemiş. halepten görüntüler var. dinler arası diyalog falan diyorlar. bu fetö olayının ingiliz ayağı da olabilir. bir ara dünya böyleydi sanki ama bu belgeseli sunan salağın halt etmesi de olabilir. sufi müzik, mevlana ve kökeni açısından hoş bir belgesel. sunucusu biraz az yavşak olsa daha keyifli olabilirdi. biraz daha güzel incelemeli de olabilirdi. siyasi olarak mevzuya yaklaştıkları da bariz ama sanki çok ulvilermiş gibi takılıyorlar. o yüzden biraz uyuz bir belgesel ama ben şahsen müziklerini beğendim. ta afganistandan, pakistandan kökenleri görmek da güzeldi.
--- spoiler ---
.tabii dinler dediler, şunlar dediler bunlar dediler ama dini müzikleri toplayıp bir olay yaratalım denen bir etkinlik yapılmış. kimse dememiş mi özünde bu afrikalıların yaptığı ile aslında çok benziyor bu olay diye?
.normalde islamda müzik var mıdır yok mudur? haram mıdır? değil midir ile başlıyor ama sufiler var diyor. onlar ibadet şekillerine takılmıyor, kafalarına göre takılıyor diyor. bir taraftan güzel mantık ama diğer taraftan insan ulan bunun içinde bir bit yeniği olabilir diyor. sonuçta hepsi cemaat.
.her neyse türkiyeden görüntüler ve müzikler güzeldi. en azından diğer görüntülere göre çok daha naifti. yine doğu insanı, yüzüne zor bakılır ama sanki bir ulvilik varmış gibi görünmeleri güzel. folklör ekibi ve turizm tanıtımı gibi kullanmaları da zaten bu yüzden olabilir. hepsi yasaklanmış da apartman dairesinde bunlar takılıyormuş gibi görüntü de hiç doğru değildi. o zamanlarda cemaatler palazlandıydı, fetö vardı. hepsi de çok severdi.
.mercan dede'yi falan konuşturmuşlar. konserinde karının tekini döndürmüş. kadın dönmek durmaktan daha kolay diyor. hepsi aşmış insanlar gibi konuşuyor ama aslında pek numaraları yok, orası belli. sıfırdan cemaat kafa yıkaması ile aynı. tek farkları bunu müzikle yapmaları. buradan da güzel şeyler doğabilir ama özü konusunda çok ciddi olduklarından bir şey doğmuyor.
.pakistanda davulla kendi etrafında dönen tipler mesela inanılmaz geldi bana. mevlevilere benziyor. mevlana abimiz oradan almış getirmiş, az biraz göz nizam katmış. güzellik katmış gibi görünüyor. onlarınki biraz daha hareketli tabii.
.kadınların müzik yaptığı topluluklar, kendi enstrümanlarını yapan topluluklar. kentten ayrılınca insanların daha ilkel, daha temel meselelere geçişleri yanında kurumsal dinin öğretilerini monte edip bildiklerini okuma meselesi de güzeldi aslında.
.kökeninde paganizm falan mıdır nedir? hepsi aynı ama dönüp dolaşıp bir insanı putlaştırıp ona şarkılar yapıp, onu tanrı'ya ulaşmak için vesile yapıp ibadetlerine böyle devam eden çok büyük sayıda insan var. gerçek din bu mu? esasında böyle tasarlanmadı ama çoğunluğun bu olması çok şeyi değiştiriyor. insan doğası göz ardı edilmiş işte. özüne döndüğünde vardığı yer, ritmik müzikle kafayı bulan ve tanrısı ile bir olan insan evladı. bunu her tarafta görebiliriz.
--- spoiler ---