24 Ağustos 2012

Everything And Nothing e01:

everything 

benzerleri çok olan bir belgesel, bir amca çıkıyor konuşuyor güzel görüntüler eşliğinde açıklamalar yapıyor falan gibi yani. bu tarz belgesel serilerini takip edenler için bol tekrarı var ama tekrardan zarar gelmez tabi, bir kaç yeni bilgi de var elbette. bu arada sunucumuz jim al-khalili adında ıraktan ingiltereye geçmiş bir prof herhalde. herhalde kısmı ingiltereye geçmesi hakkında tabi. bbc belgeseli kendisi yine.

--- spoiler ---

.evrenin genişlemesi ve uzayın genişlemesi hakkında baya önemli açıklamalar geldi yani daha öncesinde bir sürü soruya neden olan şeyi cevaplayıp yine bir sürü soruya neden oldu diyebilirim. şöyle ki;

.şimdi evrenin genişlemesi, nesnelerin birbirinden havada uçarak uzaklaşması gibi bir şey değil imiş. evrenin genişlemesi içinde olan uzayın genişlemesi gibiymiş. burdan bakınca ışığın uzay içersindeki heraketi, en başından beri aslında yol aldığı mesafenin devamlı arttığı anlamına geliyor imiş.

.karışık tabi, şimdi 13.7 milyar yıl öncesindeki genişleme o kadar hızlı ki ışık hareket ettiği uzayın genişlemesini geçip de bize ulaşamıyor tamam anladık. peki 13.7 milyar yılda ulaşan bir ışık bize her anda genişlemenin engellemesi ile gelmiş değil midir? yani aslında 13.7 milyar yıl uzaklığı her saniye daha geriye gidiyor olması gerekmez mi? ayrıca bundan örneğin 1 milyar yıl önce o ışık 12.7 milyardan daha yakın olması gerekmez mi?

.bu şekilde gök yüzünde evrenin geçmişini görmek meselesi iyice çorba halini alıyor ama bir yandan da uzayın kendisinin genişlemesi ile ışığın bir anlamda gökcisimlerinin bulunduğu yerin uzaklığından fazla bir yol kat ettiği sonucuna çıkartıyor. garip, eğer böyleyse uzaklıklar hakkında nasıl kesin konuşabiliyorlar bilemiyorum.

.belgesel başında evrenin şekli hakkında açıklama yapacağım dedi ama son 5 dakika da gökadalar flamentler meselesin geldi. bir kere patlamadır ottur boktur meseleleri ile bir küreyi anlatıyor gibiler ama evrenin düz olduğu başka bir belgeselde açıklanıyordu. bu konuda pek bir şey söylemediler.

.bunlar haricinde eğrilik meselesinde karışık açıklamalar oldu yarısını anlamadan geçtiğimi söyleyebilirim. uzaklık ölçümü ve eğiklik meselesi, gauss vs öklit geometrisi gibi bir durum ve tabi einstein ile olayların yer çekimi meselesine gelmesi falan, yani uzayın eğrilmesi aslında yer çekimi demektir gibi bir sonuç ama bu küre cisimlerin yüzeyindeki karınca muhabbeti ile ne anlattıkları hakkında bir fikir vermedi bana.

--- spoiler ---