imdb, tvdb ve bbc earth kendi sitesinde farklı bilgiler var. başına the'yı artık kendileri koymuş, imdb koymamış. kaç bölüm olduğu ne zaman başladığı da belli değil. imdb aynı isimden iki tane belgesel gibi göstermiş. tvdb aynı belgesel farklı sezonlar gibi göstermiş ama bölüm isimleri aynı gibi, karman çorman yani. bir de yetmezmiş gibi horizon belgesel serisinde de aynı isimle bir bölüm vardı. benzer şeyleri söylüyorlar. yeni bir bilgi yok ama görüntüler bir harikaydı. dokunaklı hikayesi de var. rehber köpekleri falan zaten çok acayipler. genel olarak çekimleri, müzikleri, görüntüleri falan çok tatlı bir belgesel. üç bölüme de denk gelir izleyebilir miyim bilmiyorum ama bakalım artık. köpeklerde farklı bir şeyler olduğu ben çok sonradan fark ettim. adamlar şimdi bunların araştırmalarını yapmış, belgesel yapıyorlar işte.
s02e01:
Man's Best Friend
--- spoiler ---
.yüz okumaları varmış. yüzün sağ tarafına bakıyorlarmış. sağ taraf duyguları daha çok yansıtırmış. içgüdüsel olarak bunu nasıl becermişler, goygoy mu yapıyorlar. onu çok anlamadım ama bakışları, baktıklarının kanıtı. anladıkları da bariz zaten. bunları incelesinler işte.
.1000 oyuncak ismi ezberlemiş border collie'nin gözlerinden zeka fışkırıyor. çok acayip bir bakışı var ama yaşlı psikolog abimiz komutu çok tekrar ediyor. tekrarlar arasındaki ses tonu farkından acaba oyuncağa meylediyor olabilir mi diye düşünmeden edemedim. tabii bir oyuncağı diğerine götürmeyi ve ismini bilmediği oyuncağı gözü ile ayıklamasını da görmezden gelemedim. her türlü harikalar zaten böyle şeyler yapmalarına gerek yok. cümle anlamasalar da olur. anladıklarına iman etsek de yeterli.
.en duygusal hikayesi kemikleri gelişmeyen kıza rehber köpek olan dauna hikayesiydi. yavaş yürümeyi öğrenmek için bir sene eğitim görmüş. bir köpeğe öyle bir yürüyüş öğretince içindeki yaşama enerjisini alırsın gibi ama öyle olmamış. hayvan mutlu görünüyor. gözlerinde iyi bir iş yapmanın gurur var gibi. küçük kızı falan da pek seviyor. nasıl bir bağsa artık.
.durduk yere bayılan, çaresiz hastalığı olan keltoşun akitasına büyük saygı duydum. kendi kendine haber etmeyi öğrenmiş. hayvanın edası, bakışları zaten bir harika. bir de böyle bir olayla gelmiş, sahibinin hayatını inanılmaz kolaylaştırmış.
.deniz sevdalısı italyanın köpeği de manyağın tekiydi. göbek üstü atlamak için biraz göbek yapmış herhalde ama sahibine güvenerek uçurumdan atlıyor. psikopat tip, eğlenceli tip.
.benzer şekilde yamaç paraşütü yapan tip var. köpek paraşütle takılırken pek rahat görünüyor. kalkışta bile gerilmemesi çok ilginç geldi bana. her türlü anlıyorlar işte.
.insan yavrusu ile köpek yavrusu görüntüsü de çok acayipti. o labradoru nerden buldularsa artık, öyle bir bakış yok. gözlere ve yüze baktıkları da bariz. bunu küçükten öğreniyorlar.
.köpeklerin birbirin yüzüne bakmıyor olması, insana baktığı gibi bakmıyor olması. işaretlerden anlıyor olması. yapılan deneyler. zihin teorisini falan kavramış olmaları hepsi iyidi.
.tabii deneyler öyle çok abartı değildi. buzlu cam ve normal cam önünde duran iki oyuncaktan insanın göreceğini getirme meselesi, insana göre yakın olan gibi de geldi. bir miktar böyle ayrıntılar vardı sanki ama güzeldi işte.
--- spoiler ---
s02e02:
Working Like A Dog
--- spoiler ---
.ikinci bölümüne de denk geldik, bakalım kalan bölümleri nasip olacak mı? köpekleri özel seçmişler diyeceğim ama resmen çirkin köpek yok. normalde yok, bunlar iyice güzel, iyice özel. allah özenmiş de yaratmış maşallah.
.bölümün en ilginç bilgisi, köpeklerin burun saati olması meselesiydi. arkadaşlar havadaki kokuyu zamana bölebiliyorlarmış. o yüzden evde bırakılan bir köpek koku yoğunluğuna göre sahibinin geleceği vakti tahmin edebiliyormuş. böyle de bir maharetleri varmış. bu belgesel sayesinde öğrendik bunu.
.diabeti tespit eden köpek o kadar enterasan gelmedi. zaten önceki bölümde bayılmayı tespit eden vardı. bunun iş köpeği ile pek ilgisi yok zaten kendi köpeğiymiş. nefesindeki farklılığı sezip uyandırmış. büyük iş ama bölümle alakası olmamış. yaşlı bir köpek zaten üzücü görünüyordu.
.kör adamın köpeği de gereksiz geldi. adam adrenalin bağımlısıymış. şimdi rehber köpekle araziye çıkıyor. ölüp gidecek ama özgürüm diyor. lafım yok ama gereksiz işte.
.çoban köpeklerine değinmişlerdi. adamlar pek konu bulamamış ama yine de bu border collie de süper zekiydi. sahibiyle bağı falan harikaydı. bekçi köpekliği en temel işlerden biri zaten.
.kurtlardan nasıl buralara geldiler diye güzel bir açıklama yapacaklar zannettim ama pek bir açıklama yoktu. insanlarla ortak iş yapmak, empati yapmak falan filan dediler. bunu da zaten demişlerdi.
.ilginç olan başka bir bilgi, iki tek yumurta ikizi kız ile yaptıkları seçimdi. dna testi bile tam güvenilir değilken köpeğin burnu hangisin daha önce sevdiği insan olduğunu anlayabiliyormuş. artık test etmedik ama kabul etmek zorundayız.
.bir tane denemelik test söylediler. sadakat testi gibi bir şey. köpeğin sahibine ne kadar değer verdiği ile ilgili. iki kase mama koyuyorsun. biri daha az, biri daha çok. sahibinin az kaba işaret ettiği kaba gelen köpek daha çok değer veriyormuş. ben daha çok ete çağırınca kemiğini bırakıp gelmediydi ama ağzına almadan bakmak lazım, testi yapacağımdır.
.bir de rehber köpek testi var ama çok ikna olmadım. sağ patisini kullanan ve tüyleri belli yöne kıvrık olan köpekler rehber köpek olmaya daha yatkınmış. otistik bir oğlanı sörf ile tedavi ediyorlardı. bunun için de sörfçü rehber köpek var. insanlardan daha çok köpeklere güveniyormuş. böyle de bir olay işte.
.kızak köpekleri bir harikaydı. sahipleri de pek seviyor gibi. tabii o kadar sevsen hayvanları karda kışta koşturur musun lan diyor insan ama koşarken mutlular diyor. en büyük iş köpeği bunlar. uzun süreden beri de böyleler. belki hakkaten öyledir. eksi 15 derece rahat oluyormış. artık inanırsak, tüylü köpeklerin de titrediğini görünce pek inanasım gelmiyor.
--- spoiler ---
s02e03:
We Are Family
--- spoiler ---
.diğer bölümlere göre bana daha dokunaklı geldi. bir tane hikayesinde çoban köpeğini veriyorlar başka bir çiftliğe eleman 600km koşarak geri evine geliyor. ulan nasıl yaptınız böyle bir şey, çok üzücü bir hikaye.
.diğerinde dağda bayırda takılmayı seven biri araba kazası yapıyor. köpeği yakmak için odun topluyor geliyor, çakallar geliyor koşuyor onlara kafa tutuyor falan. sevdiği sahibini koruyor. süper bir insanlık. ötesi yok.
.bölümdeki tipler de yine harika, özel güzel gözlü köpek seçiyorlar herhalde. baştaki tüylü yumak köpek, sonra postacı meselesindeki espirili yaklaşımları falan derken böyle ilerledi gitti işte mesele.
.kurtlardan bu şekle nasıl geldiğini anlattılar ama diğer köpek belgesellerine göre aşırı yüzeyseldi. bir kere dna'larındaki özel bir yapı sayesinde bu kadar farklılaşabiliyorlar demişlerdi. buna hiç girmediler. insanların çapraz şekilde değiştirmesi ile kurttan sekiz kat küçük, minik köpekler oluyor.
.ingiltereli mallar iki yüz yıl önce ev köpeği olayını başlatmışlar. iş köpeğinden ev köpeğine geçiş de köpeklere ün kazandırmış. bir roman ile bunun coştuğunu söylüyorlar ama artık bilemiyorum.
.esas olay duyguları anlaması meselesiydi. belgeselin zaten en önemli bilgisi de bu. elemanlar köpeklerin beyinlerini izlemiş. köpeklerin hırlamaları ve yardım seslerine verdikleri beyinsel tepkileri, insanların gülmeleri ağlamalarına verebiliyorlarmış. bunu da görsel olarak yaşlı bir teyze ile film izleyen dünya tatlısı bir köpek üzerinden göstermişler.
.afrikalı aile de vardı ama bana hepsi set gibi geldi. o kısım sonunda kadının köpeği bebek gibi tutması da komik, tatlı bir ayrıntı ama hiç gerçekçi değil. elemanlar hani açlıktan kırılıyordu. nasıl köpek besliyorlar lan? avlanıyorlarmış da köpekler gösteriyormuş. tehlikelerden koruyorlarmış. elbette faydası var ama ne bileyim, tipler fazla temiz geldi bir kere. gerçek afrikalı bu değil.
.bir deneyde farklı dilde konuşan insanların komutlarını anlayan yavru bir köpek var. tabii ki ses tonu ve vücut dilinden anlıyorlar. kelimeyi anladıklarını düşünmemiştik, kelimeleri seçiyor da olabilirler ama esas vücut diline ve sese göre, orası belli. bunu güzel anlatmışlar.
.bir de sihirbaz meselesi vardı. tiplerin hepsi ayrı komikti. sihirbaz ödül mamasını yok edince hepsi sahibine bakıyor. ondan yardım istiyor resmen. böyle bir harikalık var mı lan? adamlar gerçek insan olmuş, haberimiz yok.
.zaten oksitosin meselesine yine geldiler. karşılıklı olarak aynı hormonu salgılıyor olmak, bağlılığı getiriyor. o yüzden bizi mutlu etmek için bu kadar yırtınıyorlar diye de ekliyor. karşılıksız sevgi olarak da betimlemişlerdi. resmen köpek güzellemesi bu belgesel, pek sevdim.
--- spoiler ---
s02e02:
Working Like A Dog
--- spoiler ---
.ikinci bölümüne de denk geldik, bakalım kalan bölümleri nasip olacak mı? köpekleri özel seçmişler diyeceğim ama resmen çirkin köpek yok. normalde yok, bunlar iyice güzel, iyice özel. allah özenmiş de yaratmış maşallah.
.bölümün en ilginç bilgisi, köpeklerin burun saati olması meselesiydi. arkadaşlar havadaki kokuyu zamana bölebiliyorlarmış. o yüzden evde bırakılan bir köpek koku yoğunluğuna göre sahibinin geleceği vakti tahmin edebiliyormuş. böyle de bir maharetleri varmış. bu belgesel sayesinde öğrendik bunu.
.diabeti tespit eden köpek o kadar enterasan gelmedi. zaten önceki bölümde bayılmayı tespit eden vardı. bunun iş köpeği ile pek ilgisi yok zaten kendi köpeğiymiş. nefesindeki farklılığı sezip uyandırmış. büyük iş ama bölümle alakası olmamış. yaşlı bir köpek zaten üzücü görünüyordu.
.kör adamın köpeği de gereksiz geldi. adam adrenalin bağımlısıymış. şimdi rehber köpekle araziye çıkıyor. ölüp gidecek ama özgürüm diyor. lafım yok ama gereksiz işte.
.çoban köpeklerine değinmişlerdi. adamlar pek konu bulamamış ama yine de bu border collie de süper zekiydi. sahibiyle bağı falan harikaydı. bekçi köpekliği en temel işlerden biri zaten.
.kurtlardan nasıl buralara geldiler diye güzel bir açıklama yapacaklar zannettim ama pek bir açıklama yoktu. insanlarla ortak iş yapmak, empati yapmak falan filan dediler. bunu da zaten demişlerdi.
.ilginç olan başka bir bilgi, iki tek yumurta ikizi kız ile yaptıkları seçimdi. dna testi bile tam güvenilir değilken köpeğin burnu hangisin daha önce sevdiği insan olduğunu anlayabiliyormuş. artık test etmedik ama kabul etmek zorundayız.
.bir tane denemelik test söylediler. sadakat testi gibi bir şey. köpeğin sahibine ne kadar değer verdiği ile ilgili. iki kase mama koyuyorsun. biri daha az, biri daha çok. sahibinin az kaba işaret ettiği kaba gelen köpek daha çok değer veriyormuş. ben daha çok ete çağırınca kemiğini bırakıp gelmediydi ama ağzına almadan bakmak lazım, testi yapacağımdır.
.bir de rehber köpek testi var ama çok ikna olmadım. sağ patisini kullanan ve tüyleri belli yöne kıvrık olan köpekler rehber köpek olmaya daha yatkınmış. otistik bir oğlanı sörf ile tedavi ediyorlardı. bunun için de sörfçü rehber köpek var. insanlardan daha çok köpeklere güveniyormuş. böyle de bir olay işte.
.kızak köpekleri bir harikaydı. sahipleri de pek seviyor gibi. tabii o kadar sevsen hayvanları karda kışta koşturur musun lan diyor insan ama koşarken mutlular diyor. en büyük iş köpeği bunlar. uzun süreden beri de böyleler. belki hakkaten öyledir. eksi 15 derece rahat oluyormış. artık inanırsak, tüylü köpeklerin de titrediğini görünce pek inanasım gelmiyor.
--- spoiler ---
s02e03:
We Are Family
--- spoiler ---
.diğer bölümlere göre bana daha dokunaklı geldi. bir tane hikayesinde çoban köpeğini veriyorlar başka bir çiftliğe eleman 600km koşarak geri evine geliyor. ulan nasıl yaptınız böyle bir şey, çok üzücü bir hikaye.
.diğerinde dağda bayırda takılmayı seven biri araba kazası yapıyor. köpeği yakmak için odun topluyor geliyor, çakallar geliyor koşuyor onlara kafa tutuyor falan. sevdiği sahibini koruyor. süper bir insanlık. ötesi yok.
.bölümdeki tipler de yine harika, özel güzel gözlü köpek seçiyorlar herhalde. baştaki tüylü yumak köpek, sonra postacı meselesindeki espirili yaklaşımları falan derken böyle ilerledi gitti işte mesele.
.kurtlardan bu şekle nasıl geldiğini anlattılar ama diğer köpek belgesellerine göre aşırı yüzeyseldi. bir kere dna'larındaki özel bir yapı sayesinde bu kadar farklılaşabiliyorlar demişlerdi. buna hiç girmediler. insanların çapraz şekilde değiştirmesi ile kurttan sekiz kat küçük, minik köpekler oluyor.
.ingiltereli mallar iki yüz yıl önce ev köpeği olayını başlatmışlar. iş köpeğinden ev köpeğine geçiş de köpeklere ün kazandırmış. bir roman ile bunun coştuğunu söylüyorlar ama artık bilemiyorum.
.esas olay duyguları anlaması meselesiydi. belgeselin zaten en önemli bilgisi de bu. elemanlar köpeklerin beyinlerini izlemiş. köpeklerin hırlamaları ve yardım seslerine verdikleri beyinsel tepkileri, insanların gülmeleri ağlamalarına verebiliyorlarmış. bunu da görsel olarak yaşlı bir teyze ile film izleyen dünya tatlısı bir köpek üzerinden göstermişler.
.afrikalı aile de vardı ama bana hepsi set gibi geldi. o kısım sonunda kadının köpeği bebek gibi tutması da komik, tatlı bir ayrıntı ama hiç gerçekçi değil. elemanlar hani açlıktan kırılıyordu. nasıl köpek besliyorlar lan? avlanıyorlarmış da köpekler gösteriyormuş. tehlikelerden koruyorlarmış. elbette faydası var ama ne bileyim, tipler fazla temiz geldi bir kere. gerçek afrikalı bu değil.
.bir deneyde farklı dilde konuşan insanların komutlarını anlayan yavru bir köpek var. tabii ki ses tonu ve vücut dilinden anlıyorlar. kelimeyi anladıklarını düşünmemiştik, kelimeleri seçiyor da olabilirler ama esas vücut diline ve sese göre, orası belli. bunu güzel anlatmışlar.
.bir de sihirbaz meselesi vardı. tiplerin hepsi ayrı komikti. sihirbaz ödül mamasını yok edince hepsi sahibine bakıyor. ondan yardım istiyor resmen. böyle bir harikalık var mı lan? adamlar gerçek insan olmuş, haberimiz yok.
.zaten oksitosin meselesine yine geldiler. karşılıklı olarak aynı hormonu salgılıyor olmak, bağlılığı getiriyor. o yüzden bizi mutlu etmek için bu kadar yırtınıyorlar diye de ekliyor. karşılıksız sevgi olarak da betimlemişlerdi. resmen köpek güzellemesi bu belgesel, pek sevdim.
--- spoiler ---